Κάλυμμα για τη ραπτομηχανή με πάτσγουορκ
Νομίζατε επειδή ετοιμαζόμαστε πυρετωδώς για την 3η Χειροτέχνικα οτι θα σας αφήναμε χωρίς μάθημα patchwork; Όχι, βέβαια! Και σήμερα η δασκάλα μας Μάνια Χατζηιωαννίδη είναι έτοιμη να μας δείξει άλλη μια πολύ σημαντική τεχνική μέσα από ένα project. Στο σημερινό μάθημα, λοιπόν, φτιάχνουμε κάλυμμα για τη ραπτομηχανή μας και δοκιμάζουμε και πρώτη φορά την τύχη μας με το καπιτονάρισμα! Ξεκινάμε!
Σήμερα σκέφτηκα να κάνουμε ένα κάλυμμα για τη μηχανή μας, όσες έχουμε, (τα μαθήματα τα παρακολουθούν και κάποιες που κάνουν πάτσγουωρκ αποκλειστικά στο χέρι). Πώς θα ξεκινήσουμε:
Πρώτα απ’ όλα πρέπει να πάρουμε τις διαστάσεις της. Όλο το μάθημα θα είναι βασισμένο στις διαστάσεις της δικής μου μηχανής. Εσείς θα πρέπει να προσαρμόσετε με βάση τις διαστάσεις της δικής σας. Στο μάθημα αυτό δε θα χρειαστεί να δώσω τις μετρήσεις σε ίντσες, μια και όσες δουλεύετε έτσι, μπορείτε να δείτε πώς βάζουμε τη μεζούρα και να κάνετε τη μέτρησή σας κατευθείαν σε ίντσες. Μετράμε ως εξής:
Φάρδος: 40 εκατοστά
Μήκος από το τραπέζι μέχρι το τραπέζι (από την πίσω μεριά μέχρι την μπροστινή): 66 εκατοστά
Πλαϊνή πλευρά, επάνω: 11 εκατοστά
Πλαϊνή πλευρά, κάτω: 20 εκατοστά
Έχοντας τις διαστάσεις της μηχανής μας, μπορούμε πια να υπολογίσουμε το μέγεθος του πανιού που θα χρειαστούμε. Ως προς το φάρδος θα χρειαστούμε 40 εκατοστά (μήκος της μηχανής) συν 20 εκατοστά [πλαϊνή κάτω πλευρά – παίρνουμε το μισό από τη μία (10 εκατοστά) και το μισό από την άλλη (άλλα 10 εκατοστά). Άρα θέλουμε 60 εκατοστά καθαρό, ας πούμε 62 με 65 μαζί με τα περιθώρια ραφής.
Ως προς το ύψος του πανιού μας, θα χρειαστούμε όσο είναι το μήκος από το τραπέζι μέχρι το τραπέζι, δηλαδή 66 εκατοστά. Βάζουμε και τα περιθώρια ραφής, άρα πάμε στα 70.
Αν λοιπόν οι διαστάσεις της μηχανής σας ταιριάζουν με τη δική μου, χρειάζεστε ένα ύφασμα 65 επί 70. Αν δεν ταιριάζουν, στο σημείο αυτό, θα πρέπει με βάση τις μετρήσεις σας να έχετε υπολογίσει το μέγεθος του υφάσματος που χρειάζεστε. Από δω και κάτω δε θα μας απασχολήσουν ξανά οι διαστάσεις.
Ας δούμε τι ύφασμα θα χρησιμοποιήσουμε:
Μπορεί να είναι ένα πολύ απλό κομμάτι ύφασμα, που το έχουμε στο απόθεμά μας ή μπορεί και να το φτιάξουμε με πάτσγουωρκ, από πολύ απλό μέχρι πολύ σύνθετο πάτσγουωρκ. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τις οδηγίες που έχουμε δώσει κατά καιρούς και να φτιάξετε ένα πολύ-πολύ απλό πάτσγουωρκ με τετράγωνα ή να κάνετε εφαρμογή στο μάθημα της προηγούμενης εβδομάδας με το Log Cabin. Εγώ χρησιμοποίησα ένα κομμάτι με τετράγωνα που βρήκα στο απόθεμά μου φτιαγμένο από παλιά (τα τετράγωνά μου ήταν μικρά, περίπου 2 εκατοστά καθαρά).
Αφού κατέληξα στο κομμάτι του πάτσγουωρκ που ήθελα, πήρα ένα παλιό τζην από το απόθεμά μου και έκοψα δυο κομμάτια, σε μήκος όσο και το πάτσγουωρκ που είχα φτιάξει, δηλαδή 70 εκατοστά και τόσο φάρδος, όσο στο σύνολο και τα τρία υφάσματα που ένωσα, να μου δίνουν τα 65 εκατοστά που χρειάζομαι. Το αποτέλεσμα είναι αυτό.
Βλέπετε ότι πρέπει να ισιώσω τις άκρες. Αυτό το κάνετε είτε με το ψαλίδι σας κι ένα χάρακα είτε πάνω στην επιφάνεια κοπής, αν έχετε με το στρογγυλό κόφτη κι ένα χάρακα επίσης.
Εάν θέλετε να καπιτονάρετε (να κάνετε δηλαδή quilting) τώρα είναι η ώρα. Κόβετε ένα κομμάτι για «φόδρα» στο ίδιο μέγεθος και ένα κομμάτι βάτα. Δεν είναι ανάγκη να χρησιμοποιήσετε καλή βάτα για το συγκεκριμένο. Λίγος λεπτός υαλοβάμβακας είναι αρκετός.
Βάζετε κάτω-κάτω τη «φόδρα» με την καλή πλευρά να κοιτάει το τραπέζι, στη συνέχεια τη βάτα και πάνω-πάνω το ύφασμά σας με την καλή πλευρά προς το μέρος σας. Καρφιτσώνουμε τα τρία στρώματα μεταξύ τους, για να τα σταθεροποιήσουμε. Ακόμα καλύτερα να βάλετε παραμάνες.
Στη συνέχεια καπιτονάρετε, όπως σας αρέσει. Εγώ έκανα τον εξής συνδυασμό: Στη μία πλευρά που ήταν σκέτο το τζην, έκανα παράλληλες γραμμές. Στην άλλη πλευρά του τζην που είχε την τσέπη, έκανα καπιτονάρισμα γύρω από την τσέπη και ακολούθησα και κάποιες άλλες ραφές, ενώ στο πάτσγουωρκ κομμάτι, έκανα λίγο ελεύθερο σχέδιο.
Για να κάνω τις παράλληλες ραφές, χρησιμοποίησα το walking foot, που έχει δίπλα και τον δείκτη. Αν δεν έχετε, μπορείτε να σχεδιάσετε τις γραμμές με ένα μολύβι που φεύγει με το πλύσιμο και να τις ακολουθήσετε.
Στην αριστερή φωτογραφία μετράω την απόσταση που θέλω να έχουν μεταξύ τους οι παράλληλες γραμμές και στη δεξιά αρχίζω να ράβω, σταθεροποιώντας το δείκτη μου στην απόσταση που θέλω.
Προσέξτε ιδιαίτερα όταν βάζετε το ποδαράκι walking foot, να το στερεώσετε και στην επάνω του πλευρά:
Το ελεύθερο καπιτονάρισμα το έκανα με το ποδαράκι ελεύθερης κίνησης (free motion foot). Σε επόμενα μαθήματα θα μιλήσουμε αποκλειστικά για το καπιτονάρισμα.
Αφού τελείωσα με το καπιτονάρισμα, έβαλα το τελειωμένο ύφασμά μου πια πάνω στη μηχανή από την ανάποδη πλευρά και το καρφίτσωσα από τις δύο πλευρές έτσι (βλέπετε παράλληλα και το καπιτονάρισμα που έκανα στα δύο πλαϊνά):
Το γύρισα από την καλή για να δω αν είναι εντάξει και στη συνέχεια γάζωσα τις δύο καρφιτσωμένες πλευρές.
Το ξαναγύρισα από την ανάποδη και βάζοντάς το πάλι πάνω στη μηχανή, καρφίτσωσα τις επάνω πλευρές (γωνίες) ως εξής:
Είναι σημαντικό να κάνετε αυτή τη φάση ενώ έχετε το κάλυμμα πάνω στη μηχανή. Στη συνέχεια, μην προσπαθήσετε να “αντικρίσετε” τις δύο πλευρές, δηλαδή να τις κάνετε ακριβώς ίσες, εάν η μηχανή σας είναι πιο φαρδιά στο σημείο αυτή από τη μία πλευρά, όπως είναι η δική μου. Γαζώστε τις γωνίες και στη συνέχεια κόψτε το περίσσευμα έτσι:
Στη φάση αυτή το κάλυμμά σας πρέπει να ταιριάζει ακριβώς στη μηχανή σας και το μόνο που μένει πια είναι τα τελειώματα. Για να κάνουμε τα τελειώματα θα χρησιμοποιήσουμε ρέλι. Είτε έτοιμο αγορασμένο, είτε θα το φτιάξουμε μόνοι μας έτσι: Κόβουμε μια λωρίδα φάρδους 6 εκατοστών περίπου και μήκους όσο είναι η περιφέρεια του καλύμματος. Επίσης, κόβουμε κομμάτια φάρδους επίσης 6 εκατοστών και μήκους για την κάθε μια από τις εσωτερικές ραφές που θέλουμε να καλύψουμε (δηλαδή τις δύο πλαϊνές και τις δύο γωνίες).
Κανονικά, για να κάνουμε ρέλι, καλό είναι το ύφασμα να είναι κομμένο διαγώνια (σε ένα ιδιαίτερο άρθρο θα μιλήσουμε για το ρέλι). Στην περίπτωσή μας όμως, όπως το έχω κάνει και άλλες φορές, δεν το έκανα έτσι και το έκοψα παράλληλα με την ούγια. Πριν ξεκινήσεις μπορείς να ρίξεις μια ματιά και στo άρθρo του Ftiaxto.gr “Πώς να ράψεις ρέλι”
Ξεκινάμε πρώτα με τις εσωτερικές ραφές. Σιδερώνουμε πρώτα στη μέση και μετά κάθε πλευρά πάλι στη μέση.
Έτσι όπως είναι το ρέλι στη δεξιά φωτό, το βάζουμε με τέτοιο τρόπο, ώστε να αγκαλιάζει τη ραφή (δηλαδή η μια πλευρά να είναι από τη μία πλευρά της ραφής και η άλλη από την άλλη) και καρφιτσώνουμε. Αντί για καρφίτσωμα, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε στη φάση αυτή και πιαστράκια των μαλλιών. Το κάνουμε πρώτα για τις πλαϊνές ραφές, γιατί εκεί δε χρειάζεται τελείωμα. Γαζώνουμε. Επαναλαμβάνουμε για τις ραφές των δύο γωνιών (εκεί δηλαδή που κόψαμε το περίσσευμα). Εδώ όμως, πριν όμως γαζώσετε, θα διπλώσετε προς τα μέσα τα δύο άκρα, για να μην ξεφτίσουν.
Θα δείτε ότι γαζώνοντας το ρέλι για τις γωνίες, θα κρυφτεί και η άκρη με το ρέλι της πλαϊνής ραφής.
Πάμε τώρα να βάλουμε το ρέλι στο κάτω μέρος του καλύμματος. Εδώ μας αρκεί να σιδερώσουμε μόνο στη μέση. Ξεκινάμε στη συνέχεια να καρφιτσώνουμε με τον τρόπο που βλέπετε στη φωτογραφία από τη μέσα πλευρά του καλύμματος. Θα δείτε ότι κρύβετε έτσι και η άλλη άκρη της πλαϊνής ραφής που δεν είχε τελείωμα.
Καρφιτσώνουμε γύρω – γύρω και αφήνουμε στο τέλος λίγο ρέλι παραπάνω, ώστε να έρχεται περίπου δύο εκατοστά πάνω από την αρχή. Το παραπάνω κομμάτι δεν το καρφιτσώνουμε. Ξεκινάμε να γαζώνουμε γύρω-γύρω αφήνοντας στην αρχή περίπου 5 εκατοστά χωρίς να γαζώσουμε.
Όταν φτάσουμε πάλι στην αρχή, ξεδιπλώνουμε το ρέλι και υπολογίζοντας πόσο μας χρειάζεται για να καλύψουμε ακριβώς την περίμετρο του καλύμματος, καρφιτσώνουμε έτσι όπως βλέπετε στη φωτογραφία. Ράβουμε στο σημείο που είναι οι καρφίτσες και το ξαναδιπλώνουμε. Συνεχίζουμε το ράψιμο γύρω-γύρω. Τώρα πια έχουμε ράψει όλο το ρέλι από την ανάποδη πλευρά. Σιδερώνουμε τεντώνοντας ώστε να ανοίξουμε τελείως τη ραφή και το γυρνάμε από την καλή πλευρά.
Το στερεώνουμε στη θέση του και το ράβουμε με ένα απλό γαζί με τον τρόπο που βλέπετε στη φωτογραφία.
Ο τρόπος αυτός θα μας δώσει από την ανάποδη πλευρά ένα παραπανίσιο γαζί, αλλά στην περίπτωση αυτή δε μας ενδιαφέρει.
Νομίζω ότι τώρα πια το κάλυμμά σας είναι έτοιμο. Το δικό μου, που μου αρέσει και πάρα πολύ, είναι αυτό:
Λίγα λόγια για τη δασκάλα μας
Η Μάνια Χατζηιωαννίδη μετά από 35 χρόνια σε θέσεις στελέχους σε μεγάλες εταιρείες, άφησε την δουλειά της προκειμένου να ασχοληθεί με ο,τι λατρεύει από μικρό παιδί: το πλέξιμο με τις βελόνες και το βελονάκι, τη ραπτική, αλλά και το πάτσγουωρκ, που είναι η πιο πρόσφατη μεγάλη της αγάπη. Μπορείς να την βρεις στο blog της marmalen.blogspot.gr στο μαγαζάκι της στο etsy αλλά και στις σελίδες του Ftiaxto.gr.
Την Μάνια μπορείς να τη γνωρίσεις από κοντά και να παρακολουθήσεις την παρουσίασή της με θέμα “Εισαγωγή στο Patchwork: Τι είναι αυτό που κάνει το πάτσγουωρκ να είναι τόσο ελκυστικό; Φτιάχνουμε γρήγορα έναν πάνινο κύβο — παιδικό παιχνίδι” στη 3η Χειροτέχνικα, την Κυριακή 3 Νοεμβρίου 2013, 19.30 – 20.00 στην αίθουσα παρουσιάσεων!