Τα είδη των τετραγώνων στο πάτσγουορκ

Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του πάτσγουορκ είναι τα λεγόμενα τετράγωνα. Εδώ θα βρεις μια σύντομη κατηγοριοποίησή τους που θα σε βοηθήσει να αποκρυπτογραφήσεις τα διάφορα πατρόν πάτσγουορκ που συναντάς!
Για να κάνεις πάτσγουορκ χρησιμοποιείς κάθε είδους σχήματα. Ωστόσο, όλα βασίζονται πάνω σε τετράγωνα κομμάτια. Δηλαδή ακόμα και ένα καμπύλο σχήμα να έχουμε, αυτό προσαρμόζεται πάνω σε ένα τετράγωνο κομμάτι, όπως θα δούμε παρακάτω.
Μην ξεχνάς, εξάλλου, ότι το πάτσγουορκ ξεκίνησε για λόγους οικονομίας, άρα τα τετράγωνα σχήματα (ορθογώνια, ρόμβοι κτλ) αξιοποιούσαν στο έπακρο τα υφάσματα που είχαν στη διάθεσή τους οι γυναίκες τον καιρό εκείνο.
Ξεκινώντας λοιπόν από τα σχήματα αυτά και σπάζοντάς τα σε μικρότερα, δημιουργήθηκε ένα πλήθος στοιχείων (blocks), που αποτέλεσε και τη βάση για τη μετέπειτα εξέλιξη. Πολλά από τα στοιχεία αυτά είχαν και έχουν και τα δικά τους ονόματα, που βασίζονταν, είτε σε τοπικά γεγονότα, είτε σε ιστορίες της Βίβλου, είτε σε συγκεκριμένους χαρακτήρες της εποχής.
Από όλα τα στοιχεία, τα τετράγωνα κομμάτια είναι μια σταθερή αξία για το πάτσγουορκ και τα είδη τους είναι ανεξάντλητα. Μπορούν, είτε να είναι μονοκόμματα, είτε να αποτελούνται από μικρότερα κομμάτια, κάθε σχήματος και μεγέθους.
Μονά στοιχεία
Τα πιο απλά στοιχεία που υπάρχουν είναι τα μονά τετράγωνα, δηλαδή αυτά που αποτελούνται από ένα κομμάτι ενιαίο ύφασμα (1 patch square). Με τα στοιχεία αυτά μπορούμε να φτιάξουμε και ολόκληρο πάπλωμα και, αν μεν ξεκαθαρίζουμε το απόθεμά μας, θα είναι ένα πάπλωμα χωρίς συγκεκριμένο σχέδιο, όπου τα στοιχεία θα μπαίνουν με τυχαία σειρά, κάτι σαν κουρελού όπως παρακάτω:
Αν όμως θέλουμε και κάποιο σχέδιο, το κάνουμε με βάση τα χρώματα των μονών αυτών στοιχείων. Δες τρία πολύ απλά παραδείγματα παρακάτω. Μπορείς να κάνεις με τα μονά τετράγωνα όποια διάταξη θέλεις χρησιμοποιώντας διαφορετικά χρώματα.
Στην κατηγορία του ενός στοιχείου (one block/patch) μπορούμε επίσης να εντάξουμε και τα τρίγωνα.
Τετράγωνα με 4 στοιχεία
Τα επόμενα πολύ συνηθισμένα στοιχεία είναι τα 4 patch squares, δηλαδή στοιχεία που αποτελούνται από 4 επιμέρους στοιχεία (2 σειρές από 2 στοιχεία). Τα στοιχεία αυτά μπορεί να είναι απλά, όπως η αριστερή φωτογραφία ή σύνθετα, όπως η δεξιά (όπου το κάθε στοιχείο αποτελείται από άλλα μικρότερα/τρίγωνα, προκειμένου να σχηματιστεί το τετράγωνο).
Τετράγωνα με 9 στοιχεία
Ακολουθούν τα 9 patch squares, δηλαδή τετράγωνα που αποτελούνται από 9 επιμέρους στοιχεία (3 σειρές από 3 στοιχεία η κάθε μια). Κι εδώ μπορεί να έχουμε απλά στοιχεία (αριστερή φωτογραφία) ή σύνθετα (δεξιά φωτογραφία).
Τετράγωνα με ακανόνιστα στοιχεία
Τέλος υπάρχουν και τα irregular blocks, δηλαδή τα ακανόνιστα στοιχεία, που αποτελούνται από διαφορετικά επιμέρους στοιχεία, πχ ένα κοίλο και ένα καμπύλο κομμάτι (αριστερή φωτογραφία) ή και από διαφορετικού τύπου επιμέρους στοιχεία (δεξιά φωτογραφία).
Είναι σημαντικό να καταλάβεις τη δομή αυτή, γιατί αυτό θα σε βοηθήσει να αποκρυπτογραφείς σιγά – σιγά, όσο εξοικειώνεσαι με τις τεχνικές, τα σχέδια που βλέπεις και ενώ θέλεις να τα φτιάξεις, δεν έχεις πατρόν ή οδηγίες.
Ας δούμε τι συμβαίνει τώρα όταν ενώσουμε τα επιμέρους στοιχεία μας. Έχουμε από τη μία πλευρά το σχέδιο που έχει το κάθε στοιχείο από μόνο του και μετά έχουμε και τα δευτερεύοντα σχέδια (secondary patterns) που δημιουργούνται από τον τρόπο που τοποθετούμε τα αρχικά στοιχεία.
Το κάθε από τα παραπάνω δύο σύνολα αποτελείται από 4 ίδια μεταξύ τους επιμέρους τετράγωνα, που απλώς έχουν τοποθετηθεί με διαφορετικό τρόπο.
Το κάθε από αυτά τα παρακάτω δύο σύνολα αποτελείται από 4 επιμέρους τετράγωνα των 9 στοιχείων το καθένα, ίδια μεταξύ τους, τοποθετημένα όμως με διαφορετικό τρόπο.
Βλέπεις, λοιπόν ότι από τον τρόπο που θα ενώσεις, προκύπτουν τα δευτερεύοντα σχέδια, τα οποία δίνουν άλλη διάσταση στο συνολικό αποτέλεσμα. Καταλαβαίνεις τι δυνατότητες δημιουργίας μας δίνουν αυτοί οι συνδυασμοί. Ανεξάντλητες!
Κατά συνέπεια, όταν σχεδιάζουμε κάτι, θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας πού θέλουμε να δώσουμε έμφαση. Αν μας ενδιαφέρει να αναδείξουμε τα δευτερεύοντα σχέδια, θα πρέπει να διαλέξουμε τα κατάλληλα χρώματα.
Αν όμως σε κουράζει η επανάληψη των ίδιων σχεδίων, αυτό σημαίνει ότι τα στοιχεία σου θα είναι διαφορετικά μεταξύ τους. Τότε και πάλι θα πρέπει να προσέξεις την τοποθέτηση. Ίσως αν τα βάλεις το ένα δίπλα στο άλλο, να ζαλίζουν το μάτι. Στην περίπτωση αυτή και για να τα αναδείξουμε, θα πρέπει να αφήνεις σημεία ανάσας μεταξύ τους.
Για παράδειγμα, δες τα στοιχεία αυτά. Είναι όλα τετράγωνα των 9 στοιχείων και το καθένα έχει το δικό του ενδιαφέρον. Αν αυτά τα τετράγωνα έμπαιναν το ένα δίπλα στο άλλο, θα έχαναν το ενδιαφέρον τους, γιατί το σύνολο θα ήταν βαρυφορτωμένο. Με το να μπουν εναλλακτικά με ένα ουδέτερο ύφασμα, αναδεικνύεται το καθένα ξεχωριστά.
Αρα, ο τρόπος, που ενώνεις τα τετράγωνα, έχει επίσης σημασία για το τελικό σχέδιο. Πέρα από την απλή ένωση, αυτό που φαίνεται παραπάνω, υπάρχει και η τεχνική lattice (θα το έλεγα πλέγμα). Παράδειγμα:
φωτογραφία από το www.girlsinthegarden.net
Τέλος, για να μην μπερδευτείς και νομίζεις οτι όλα αυτά χρειάζεται να τα μάθεις, θυμίζουμε οτι υπάρχουν εκεί έξω εκατοντάδες χιλιάδες πατρόν για παπλώματα και άλλα projects με πάτσγουορκ που θα σε καθοδηγήσουν αναλυτικά για το τι πρέπει να τοποθετήσεις που για να έχεις το σχέδιο που θέλεις. Και σίγουρα με την εξάσκηση θα έρθει και η ευκολία να φαντάζεσαι πως θα προκύψει ένα σχέδιο δικό σου.
Με το συγκεκριμένο άρθρο, νομίζουμε οτι πήρες μια γεύση των αμέτρητων δυνατοτήτων που μας δίνουν τα τετράγωνα στο πάτσγουορκ και με πόσους διαφορετικούς τρόπους μπορούμε να τα συνδυάσουμε!
Μάνια Χατζηιωαννίδη
Η Μάνια μετά από 35 χρόνια σε θέσεις στελέχους σε μεγάλες εταιρείες, άφησε την δουλειά της προκειμένου να ασχοληθεί με ο,τι λατρεύει από μικρό παιδί: τις χειροτεχνίες γενικότερα, αλλά και το πάτσγουορκ, που είναι η πιο πρόσφατη μεγάλη της αγάπη. Μπορείς να την βρεις στο blog της marmalen.blogspot.gr.