Εάν ξεκινάς τώρα με το πλέξιμο και έχεις αρχίσει ήδη να κάνεις εξάσκηση των βασικών πόντων με τις βελόνες σου θα έχεις αρχίσει να ανυπομονείς να φτιάξεις και κάτι εκτός από κασκόλ – χαλάκια για τον διάδρομο. Ήρθε η ώρα, λοιπόν, να μπεις στον μαγικό κόσμο των χιλιάδων πατρόν πλεξίματος που υπάρχουν εκεί έξω. Πρίν όμως κάνεις βουτιά με το κεφάλι υπάρχουν κάποια βασικά πραγματάκια που θα πρέπει να γνωρίζεις.Είναι σίγουρο οτι όταν έχεις μόλις ξεκινήσει να πλέκεις και πιάνεις στα χέρια σου ένα πατρόν, νομίζεις οτι διαβάζεις κινέζικα. Εγώ όταν ξεκίνησα έπιασα ένα περιοδικό Πρακτική στα χέρια μου και προσπάθησα να διαβάσω τις οδηγίες. Πελάγωσα τόσο πολύ που έκανα 6 μήνες να ξαναπροσπαθήσω να πλέξω. Για να μην σου συμβεί κι εσένα κάτι τέτοιο διάβασε παρακάτω.

Κατ΄αρχάς να διευκρινήσουμε οτι όταν λέμε πατρόν εννοούμε οποιοδήποτε σχέδιο με οδηγίες για να πλέξεις ό,τι σου τραβάει η ψυχή σου και όχι μόνο πουλόβερ ή γιλέκο. Στα αγγλικά η λέξη που ψάχνεις όταν θέλεις να βρεις σχέδια είναι “knitting pattern“.

Υπάρχουν δύο τρόποι για να γραφτεί ένα πατρόν για να μπορείς να το ακολουθήσεις. Ο ένας είναι με απλές γραπτές οδηγίες με τις αντίστοιχες συντομογραφίες και ο άλλος είναι με έναν πίνακα με κάτι περίεργα σύμβολα που συνηθίζεται όταν το σχέδιο πλέξης είναι πολύπλοκο.

Εμείς εδώ θα δούμε τα βασικά στοιχεία και των δύο τρόπων. Και στις δύο περιπτώσεις όμως υπάρχουν κάποιες πληροφορίες που θα πρέπει να τις γνωρίζεις πριν ξεκινήσεις να πλέκεις. Ποιές είναι αυτές;

Σε όλα τα πατρόν πλεξίματος θα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται:

1. Διαστάσεις: το πατρόν θα πρέπει να σου δίνει τις τελικές διαστάσεις αυτού που πας να πλέξεις. Δηλαδή, εάν ακολουθήσεις κατά γράμμα τις οδηγίες, χρησιμοποιήσεις το μαλλί που προτείνεται και τις βελόνες και τα κάνεις όλα σωστά οι διαστάσεις του τελικού σου πλεκτού θα πρέπει να είναι αυτές που σου δίνει το πατρόν. Εάν δεν φτιάχνεις ρούχο είναι μικρό το κακό. Εάν όμως πλέκεις κάτι που θα φορεθεί καλό είναι να προσπαθήσεις να είσαι πιστός στις διαστάσεις αυτές.

Εάν θέλεις να προσαρμόσεις τις διαστάσεις του πλεκτού σου θα χρειαστείς αυτή την πληροφορία. Για το πως προσαρμόζεις το μέγεθος ενός πλεκτού θα γράψουμε ξεχωριστό άρθρο. Επίσης, πολλά πατρόν σου δίνουν και εναλλακτικές μεγεθών έτοιμες (π.χ. S, M, L) με τις ακριβείς διαστάσεις που εννοούν σε αντιστοιχία. (π.χ. το Small είναι 30 εκ, το Medium 35 κτλ.)

2. Τι θα χρειαστείς: το πατρόν σου θα πρέπει να σου δίνει την ακριβή λίστα με όλα τα υλικά και τα εργαλεία που θα χρειαστείς για να πλέξεις το συγκεκριμένο πλεκτό. Την μάρκα και το χρώμα του νήματος (συγκεκριμένα), την ποσότητα νήματος, το νούμερο βελόνας, καθώς και άλλα εργαλεία που μπορεί να χρειαστείς. Εάν π.χ. στη διάρκεια του πλεξίματος χρειαστεί να αλλάξεις βελόνες, τότε στην αρχή του πατρόν σου θα σου λέει ακριβώς ποιές βελόνες θα χρειαστείς.

3. Τάση ή πυκνότητα πλέξης (gauge): μαζί με τις τελικές διαστάσεις που θα πρέπει να έχει το πλεκτό σου, ο συγγραφέας του πατρόν θα πρέπει να σου δώσει και τις πληροφορίες που χρειάζεσαι για την τάση του πλεκτού σου, δηλ. πόσοι πόντοι επί πόσες σειρές με συγκεκριμένη πλέξη, με συγκεκριμένες βελόνες και το συγκεκριμένο νήμα θα σου δώσουν το δείγμα των 10 επι 10 εκατοστών. Με αυτές τις διαστάσεις θα μπορέσεις να προσαρμόσεις και τις διαστάσεις του πλεκτού στα μέτρα που θέλεις. Περισσότερα για αυτή τη διαδικασία μπορείς να δεις στο άρθρο “Πώς υπολογίζω τις διαστάσεις με βάση το δείγμα”.

4. Επίπεδο δυσκολίας: επίσης κάποια πατρόν θα σου δίνουν με δικό τους σύστημα το οποίο θα εξηγείται και το επίπεδο δυσκολίας για να το πλέξεις. Εάν είσαι αρχάριος ψάξε για πατρόν που απευθύνονται στο δικό σου επίπεδο και μην μπεις στα δύσκολα από την αρχή γιατί πιθανότατα θα τα παρατήσεις και είναι κρίμα…

5. Οδηγίες πλεξίματος: εδώ είναι όλο το ζουμί. Καλό είναι πριν ξεκινήσεις να πλέκεις κάτι να έχεις διαβάσει όλες τις οδηγίες και να έχεις σιγουρευτεί οτι γνωρίζεις να κάνεις όλα όσα σου ζητώνται. Είναι κρίμα να έχεις πλέξει αρκετή ώρα και να φτάσεις σε κάποιο σημείο που δεν έχεις ιδέα τι πρέπει να κάνεις και να πρέπει να διακόψεις το πλεξιμό σου.

α) Μεγέθη και πόντοι – Στις οδηγίες μπορεί να σου δίνονται, όπως είπαμε και πιο πάνω, περισσότερες από μια διαστάσεις/ μεγέθη. Εδώ, λοιπόν, θα σου λέει το πατρόν σου ακριβώς τι πρέπει να κάνεις για να πλέξεις κάτι στο συγκεκριμένο μέγεθος. Οπότε π.χ. εάν το πατρόν σου λέει CO 24 (30, 38) st, τότε εννοεί οτι ξεκινάς ρίχνοντας 24 πόντους εάν θέλεις το πρώτο μέγεθος, 30 για το δεύτερο και 38 για το τρίτο αντίστοιχα.

β) Συντομογραφίες – Οι οδηγίες πλεξίματος είναι τις περισσότερες φορές γραμμένες με σύμβολα και συντομογραφίες, ώστε να γίνεται οικονομία χώρου. Εμείς έχουμε συγκεντρώσει τις πιο συνηθισμένες και τις έχουμε συμπεριλάβει στο άρθρο “Όροι πλεξίματος με βελόνες – Ελληνικά & Αγγλικά“.

Συνήθως οι συντομογραφίες είναι τα πρώτα γράμματα των λέξεων που αντιπροσωπεύουν. Ακόμη και εάν δεν γνωρίζεις αγγλικά μπορείς να ακολουθήσεις τις οδηγίες ενός πλεκτού εάν ξέρεις τι συμβολίζει η κάθε συντομογραφία.

γ) Επαναλήψεις – Αφού έχεις αποκρυπτογραφήσει τις συντομογραφίες θα πρέπει να σπάσεις και τον “κώδικα” των επαναλήψεων. Συνήθως αυτό που θέλουμε να επαναληφθεί είναι ανάμεσα σε αστερίσκους, ενώ χρησιμοποιούνται πολύ και οι αγκίλες και οι παρενθέσεις. Εάν για παράδειγμα συναντήσεις κάτι τέτοιο… K2, *k2, p1; rep from * 6 times, k4 αυτό που θα πρέπει να καταλάβεις είναι οτι ξεκινάς πλέκοντας δύο καλούς πόντους (Κ2) και στη συνέχεια επαναλαμβάνεις αυτό που βρίσκεται μέσα στους αστερίσκους 6 φορές (πλέκεις 2 καλούς, έναν ανάποδο κτλ) και τελειώνεις με άλλους 4 καλούς πόντους (k4). Μπορεί να σου φαίνεται δύσκολο στην αρχή, αλλά μόλις το συνηθίσεις όλα θα είναι πιο απλά.

Κατά τα άλλα οι οδηγίες πλεξίματος είναι συνήθως πολύ σαφείς και σου ζητάνε επακριβώς τι πρέπει να κάνεις. Εσύ απλώς χρειάζεται να είσαι συγκεντρωμένος και προσεκτικός όταν πλέκεις κάτι πολύπλοκο και να το πηγαίνεις ένα βήμα τη φορά. Σε πολλά πατρόν που έχουν πιο πολύπλοκες πλέξεις σου δίνουν συνήθως από την αρχή την πλέξη που θα χρειαστεί να κάνεις, ώστε κάθε φορά που χρειάζεται να την ακολουθήσεις μέσα στο πλεκτό, απλώς να την αναφέρουν. Εάν κάτι χρειάζεται επεξήγηση θα δεις οτι πολλά πατρόν συμπεριλαμβάνουν και επιπλέον φωτογραφίες, σχεδιαγράμματα κτλ. Τέλος, να αναφέρουμε οτι τα ελληνικά πατρόν ακολουθούν λίγο πολύ την ίδια λογική στις πληροφορίες που δίνουν με ίσως λίγο διαφοροποιημένο λεξιλόγιο από πηγή σε πηγή.

5. Πίνακες ή knitting charts: ένα πατρόν πλεξίματος μπορεί να μεταφραστεί και σε έναν πίνακα. Πολλοί έμπειροι πλέκτες διαφωνούν στο τι είναι πιο εύκολο να ακολουθήσει κανείς… ένα πατρόν με τις οδηγίες γραπτές ή ένα πατρόν που έχει μεταφερθεί οπτικά σε πίνακα. Πίνακες συνήθως θα συναντήσεις όταν η πλέξη είναι πολύπλοκη και σχηματίζει κάποιο σχέδιο που καλό είναι να το βλέπεις για να μπορείς να το ακολουθήσεις πιο εύκολα. Το ίδιο ισχύει και εάν έχεις ένα πατρόν που έχει πολλές εναλλαγές χρωμάτων στην οποία περίπτωση κάθε χρώμα πηγαίνει σε συγκεκριμένο σημείο και πάλι είναι πιο εύκολο να το ακολουθήσεις οπτικά.

Αυτό είναι το παράδειγμα ενός πίνακα. Οι πίνακες δεν είναι άλλο από κουτάκια (σαν το μιλιμετρέ χαρτί), τα οποία απεικονίζουν τους πόντους και τις σειρές και μέσα στα οποία έχει σύμβολα. Όπου υπάρχει πίνακας θα υπάρχει και αναλυτικός οδηγός για τα σύμβολα που χρησιμοποιούνται ώστε να ξέρεις ακριβώς τι κάνεις. Ξεκινάς να διαβάζεις έναν πίνακα από την κάτω δεξιά γωνία προς τα επάνω. Όπως ακριβώς θα πλέκεις.

Ο πίνακας θεωρεί δεδομένο οτι ξεκινάς την πρώτη σειρά σου με την καλή πλευρά του πλεκτού να σε κοιτάει, εκτός αν αναφέρεται το αντίθετο, στην οποία περίπτωση ξεκινάς να διαβάζεις τον πίνακα από την αριστερή κάτω γωνία προς τα δεξιά. Μη σε αγχώνει κάτι τέτοιο είναι σπάνιο. Αυτό που θα πρέπει να θυμάσαι με τους πίνακες είναι οτι όταν είσαι στην ανάποδη πλευρά του πλεκτού σου θα πρέπει να κάνεις το αντίθετο από αυτό που βλέπεις… δηλ. εάν σου ζητάει ο πίνακας να πλέξεις καλό πόντο, εσύ θα πρέπει να πλέξεις ανάποδο. Εκτός πάντα εάν αναφέρεται κάτι διαφορετικό.

Κάποιες φορές θα δεις στον πίνακά σου οτι όπου έχει κενό σημαίνει “κανένας πόντος”. Σε αυτή την περίπτωση κάνεις ακριβώς αυτό που λέει το σχέδιο, δηλαδή αγνοείς το συγκεκριμένο κουτάκι σαν να μην υπήρχε εκ’ αρχής.

Αυτά σε γενικές γραμμές είναι όσα χρειάζεται να γνωρίζεις για τα πατρόν πλεξίματος. Ελπίζουμε να σε βοηθήσαμε!

Οι φωτογραφίες είναι από το heylucy.net

Κράτα το